Το κτήριο της Εθνικής Τράπεζας στην Πρέβεζα στέκει επιβλητικό στην παραλιακή λεωφόρο Ελευθερίου Βενιζέλου. Κτίστηκε το 1932 και αποτελεί χαρακτηριστικό αρχιτεκτονικό δείγμα των νεότερων δημόσιων κτιρίων που κατασκευάσθηκαν μετά την απελευθέρωση της Πρέβεζας (1912). Με πολύχρωμα κεραμικά πλακίδια τύπου Isnik διακοσμήθηκε το πάνω μέρος της τοξοστοιχίας του εξώστη: φύλλα σε πράσινο χρώμα και άνθη γαλάζια και κόκκινα, με παραδείσια διάσπαρτα πουλιά.
Ο αρχιτέκτων Νικόλαος Ζουμπουλίδης (1888–1969) συνέλαβε το σχέδιο του κτηρίου, καθώς από το 1927 διηύθυνε την Τεχνική Υπηρεσία της Εθνικής Τράπεζας, σχεδιάζοντας πολλά υποκαταστήματα σε όλη την Ελλάδα. Η κατασκευή του χωροθετήθηκε σε οικόπεδα που αγόρασε η Τράπεζα τη δεκαετία του 1920, επεκτάθηκαν το 1932· το οικόπεδο συνορεύει με την ιδιοκτησία που έγινε αργότερα γνωστή ως «Ακταίον».
Από πλευράς αρχιτεκτονικής, το κτήριο χαρακτηρίζεται από οπλισμένο σκυρόδεμα, που επιτρέπει ευρύχωρους ενιαίους χώρους· στον ισόγειο χώρο του καταστήματος, για παράδειγμα, διακρίνονται μόνο δύο στρογγυλές κολώνες που στηρίζουν τον πάνω όροφο χωρίς να κατακερματίζουν τον χώρο. Το υπόγειο εμφανίζεται μόνο στη νότια πλευρά (οδός Θεοφάνους), ενώ η μαρμάρινη δεξιόστροφη σκάλα οδηγεί στον πάνω όροφο, όπου άλλοτε ενοικιαζόταν σαν οικία του διευθυντή και σήμερα εξυπηρετεί τις υπηρεσίες της τράπεζας.
Όσοι ταξιδεύουν μπορούν να προσεγγίσουν εύκολα το κτήριο αφού βρίσκεται στο κεντρικό παραλιακό μέτωπο της πόλης, κοντά στο Δημαρχείο και σε σημεία στάθμευσης· οι προσβάσεις πεζών είναι άνετες από τις γύρω οδούς.
Ο Πύργος του Ρολογιού στον Μητροπολητικό ναό της Πρέβεζας, τον Άγιο Χαράλαμπο, είναι χαρακτηριστικό δείγμα ενετικής αρχιτεκτονικής και κατασκευάστηκε με συνδρομή των πολιτών της Πρέβεζας. Ολοκληρώθηκε το 1792. Αποτελεί ίσως το πιο παλιό μνημείο της πόλης και είναι το πιο διάσημο meeting point για τους κατοίκους της.
Το ψηλό κωδωνοστάσιο βρίσκεται δίπλα στη μητρόπολη του Αγίου Χαράλαμπου, στην καρδιά του ιστορικού και πεζοδρομημένου κέντρου της Πρέβεζας. Η προσόψή του φέρει μαρμάρινη επιγραφή με την χρονολογία του 1752 — «ΩΡΟΣΚΟΠΕΙΟΝ ΚΤΙΣΜΑ ΠΟΛΙΤΩΝ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣΘΕΝΤΩΝ ΥΠΟ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ Σεμιτέκολου Προβλεφτού ΕΝ ΕΤΕΙ ΣΩΤΗΡΙΩ ΑΨΝΒ (1752)» — η οποία μαρτυρά τις πρώτες του φάσεις.
Η πρώτη καμπάνα, έργο της βενετικής οικογένειας Canciani (1791), τοποθετήθηκε στη κορυφή του πύργου, αλλά αφαιρέθηκε περίπου το 1808 από τον Αλή Πασά και μεταφέρθηκε στα Ιωάννινα.
Σε ό,τι αφορά την πρόσβαση, ο Πύργος και ο ναός βρίσκονται επί της οδού Εθνικής Αντιστάσεως, εύκολα προσβάσιμοι με πεζή περιήγηση από το κέντρο της Πρέβεζας. Στον περιβάλλοντα χώρο υπάρχει ελεύθερη στάθμευση, ενώ η περιοχή είναι πεζοδρομημένη και ευχάριστη για περπάτημα.
Αρχιτεκτονικά, ο Πύργος συνδυάζει λιθοδομή με στοιχεία διακόσμησης, όπως το ηλιακό ρολόι στην πρόσοψη, το αναληφθέν «καπέλο» και το καμπαναριό προστιθέμενα σε μεταγενέστερες φάσεις της κατασκευής.
Ο Σεϊτάν Παζάρ στην Πρέβεζα είναι ένας από τους πιο μαγευτικούς δρόμους του ιστορικού κέντρου — ένα στενό σοκάκι με έντονη κλίση, που ενώνει την παλιά αγορά με τις γειτονιές της πόλης. Η κίνηση είναι πεζή, με τουρίστες και ντόπιους να περπατούν ανάμεσα στα πλακόστρωτα, τα φωτισμένα καταστήματα και τα μικρά καφέ που κερδίζουν με το ζεστό τους χαρακτήρα.
Η ιστορία του δρόμου, από την Τουρκοκρατία, συνεχίζει να «μιλά» μέσα από τις μαρμάρινες πλάκες που θυμίζουν την παλιά “πατάτα με σαπούνι” που έκανε έναν διοικητή να φωνάξει “Σαϊτάν Παζάρ”, όταν γλίστρησε περνώντας από εδώ.
Σήμερα, τα σπίτια διατηρούν στοιχεία από τους παλιούς ρυθμούς ‒ καλοδιατηρημένες προσόψεις με ξύλινα κουφώματα, ζεστά χρώματα στις προσόψεις. Τα παραδοσιακά υλικά συνυπάρχουν με μοντέρνα στοιχεία στις προσόψεις και στα καταστήματα, αλλά χωρίς να χάνεται η αίσθηση του παλιού.
Ο Σεϊτάν Παζάρ δεν είναι πια απλώς ένα πέρασμα· είναι ένας χώρος κοινωνικής ζωής. Πρωί-πρωί ανοίγουν καφενεία και μπουτίκ· το απόγευμα γεμίζουν με ανθρώπους για καφέ, παγωτό ή απλώς για βόλτα. Το βράδυ εκπέμπει μια άλλη γοητεία: φωτισμός ατμοσφαιρικός, ήσυχες συζητήσεις σε τραπεζάκια στο δρόμο, μουσική υπόκρουση από τα κοντινά μαγαζιά που σε καλούν να καθίσεις.
Πολιτιστικά, λειτουργεί ως σημείο αναφοράς, είναι κοντά στην αγορά, στη Δημοτική Βιβλιοθήκη, στην κατοικία του ποιητή Κώστα Καρυωτάκη.
Το Μνημείο Αγνώστου Ναύτη στην Πρέβεζα στέκεται στην προεξοχή της πόλης, εκεί όπου ο Αμβρακικός Κόλπος ενώνεται με το Ιόνιο πέλαγος, περίπου 1 χλμ από τον παραλιακό πεζόδρομο Ελ. Βενιζέλου.
Η κατασκευή του μνημείου χρονολογείται περίπου στο 1969 και χρηματοδοτήθηκε από το λιμενικό ταμείο, υπό τη διοίκηση του τότε δημάρχου Ιωάννη Σκάρα.
Αρχιτεκτονικά, αποτελείται από μία πλάκα ύψους περίπου 4 μέτρων, όπου αναγράφονται τα ονόματα των ναυτικών που χάθηκαν. Στην κορυφή διακοσμείται με ναυτική άγκυρα και βασιλικό στέμμα, ενώ κάτω από την πλάκα υπάρχει ένας σταυρός, στα δεξιά του μνημείου άλλη μια άγκυρα και η εθνική σημαία.
Ιστορικά, το μνημείο τιμά δύο σημαντικά συμβάντα: στις 13 Ιανουαρίου 1941, όταν τέσσερις στρατιώτες της πυροβολαρχίας Πρέβεζας έπεσαν υπερασπιζόμενοι την πόλη από βομβαρδισμό, και στις 24 Οκτωβρίου 1945, όταν κατά την εκκαθάριση ναρκοπεδίου το ναρκαλιευτικό «Πηνειός» προσέκρουσε σε νάρκη· το πλοίο βυθίστηκε μέσα σε λίγα λεπτά, παρασύροντας στον υγρό του τάφο 19 άτομα, μεταξύ των οποίων και τον κυβερνήτη.
Η Λευκή Νύχτα της Πρέβεζας ξεκίνησε το 2015, ένα καλοκαιρινό βράδυ με πανσέληνο, όταν καταστήματα, μουσικές και εκδηλώσεις κράτησαν την πόλη ξάγρυπνη ως το πρωί. Από τότε καθιερώθηκε ως θεσμός που δίνει ζωντάνια στην αγορά, προσελκύει επισκέπτες απ’ όλη την Ήπειρο και προβάλλει το φιλόξενο πνεύμα της πόλης.
Οι δρόμοι γεμίζουν κόσμο, τα μαγαζιά μένουν ανοιχτά με εκπτώσεις και κεράσματα, ενώ μουσικές μπάντες, χορευτικά και παιδικά δρώμενα στήνουν ένα γιορτινό σκηνικό. Η ατμόσφαιρα θυμίζει πανηγύρι, μόνο που συμβαίνει μέσα στο ιστορικό κέντρο, με φωτισμένα μνημεία, τραγούδια, παρέες και γέλια να πλημμυρίζουν κάθε γωνιά.
Οι κάτοικοι συμμετέχουν ενεργά, σύλλογοι και καλλιτέχνες συνεργάζονται, και ο Δήμος με το Επιμελητήριο στηρίζουν τη διοργάνωση. Η Λευκή Νύχτα συνδυάζεται συχνά με τη Γιορτή της Σαρδέλας, μετατρέποντας το τελευταίο Σαββατοκύριακο του Αυγούστου σε μια ξεχωριστή εμπειρία που μένει αξέχαστη.
Στην Κυανή Ακτή, στην αμμώδη ακτογραμμή κοντά στο κάστρο του Αγίου Γεωργίου, ζωντανεύει κάθε μέρα μια παράδοση που κρατάει αιώνες: το αμπαλί.
Μια συνήθεια που περνά από τους γηραιότερους στους νέους, χωρισμένοι σε δύο ομάδες οι παίκτες προσπαθούν να πετύχουν έναν στόχο πετώντας ατσάλινους βόλους· συνάθροιση και εξάσκηση, καλαμπούρια, πειράγματα και νέοι τρόποι ριξίματος της μπάλας εφευρίσκονται από τους μερακλήδες (και δεξιοτέχνες!) ντόπιους.
Το αμπαλί έχει τις ρίζες του στην Ενετοκρατία· στους στρατιώτες και στις τοπικές κοινότητες που υιοθέτησαν τη συνήθεια αυτού του παιχνιδιού, που μοιάζει με το πετάνκ, και το διατήρησαν ζωντανό ως σήμερα. Στην Κυανή Ακτή, η θάλασσα και η σκιά των ευκαλύπτων αγκαλιάζουν το χώρο όπου το παιχνίδι παίρνει ζωή, δίνοντας πολιτιστικό νόημα στην καθημερινότητα των κατοίκων.
Στην καρδιά της Πρέβεζας, μπροστά στο λιμάνι, στέκει με σεμνότητα αλλά επιβλητικότητα το Άγαλμα του Οδυσσέα Ανδρούτσου στην πλατεία Ανδρούτσου· σημείο αναφοράς για κάθε επισκέπτη που θέλει να γνωρίσει την ελληνική Ιστορία. Το μνημείο αυτό στέκει σε περίβλεπτο σημείο στην ομώνυμη πλατεία μπροστά στο λιμάνι της πόλης.
Το μνημείο δημιουργήθηκε για να δεχτεί τα λείψανα του Οδυσσέα Ανδρούτσου, τα οποία μεταφέρθηκαν με ειδική τελετή από το σημείο θανάτου του και βρίσκονται ακριβώς κάτω από το μνημείο.
Κατασκευάστηκε το 1966, με χρήματα που συγκεντρώθηκαν μέσω εράνου υπό την προεδρία του Μητροπολίτη Νικοπόλεως και Πρεβέζης Στυλιανού, ως έκφραση τιμής προς τον ήρωα της Ελληνικής Επανάστασης.
Το άγαλμα απεικονίζει τον Ανδρούτσο με σεμνότητα και αποφασιστικότητα, ένδυση της εποχής του αγώνα, σύμβολο του θάρρους και της αυταπάρνησης.
Η πρόσβαση είναι εύκολη με τα πόδια από το κέντρο της πόλης· η πλατεία Ανδρούτσου βρίσκεται στο παραλιακό μέτωπο, σε κοντινή απόσταση από το λιμάνι και τα κυριότερα ξενοδοχεία και λιμανάκια. Ιδανική ώρα επίσκεψης είναι το πρωί ή κοντά στο ηλιοβασίλεμα, όταν το φως μαλακώνει και το άγαλμα “παίζει” με τις σκιές.
Καθώς περιηγείται κανείς στα σοκάκια του ιστορικού κέντρου, ξεπροβάλλει η προτομή του Κώστα Καρυωτάκη, έργο ορειχάλκινο του γλύπτη Άγγελου Βλάσση, που τοποθετήθηκε το 1991.
Η μορφή εκφράζει τη θλίψη — η κεφαλή ελαφρώς κεκλιμένη, ο ποιητής κρατά τον κονδυλοφόρο του, σε ένδειξη έμπνευσης και πένθους.
Στο ιστορικό κέντρο η προτομή του ποιητή του μεσοπολέμου, Κ. Καρυωτάκη βρίσκεται σε ένα από τα γραφικότερα στενά στο ιστορικό κέντρο της πόλης. Η μικρή πλατεία που είναι τοποθετημένο το μνημείο βρίσκεται πολύ κοντά στο σπίτι που ζούσε ο Καρυωτάκης και ονομάζεται Πλατεία Δαρδανελίων.
Ο Καρυωτάκης έφτασε στην Πρέβεζα στις 18 Ιουνίου 1928, ως υπάλληλος της Νομαρχίας και έζησε τις τελευταίες 32 ημέρες της ζωής του σε διώροφο διαμέρισμα στην οδό Δαρδανελίων, πάνω από το Σαϊτάν Παζάρ, πριν βυθιστεί στην τραγική του αυτοκτονία στις 21 Ιουλίου.
Το σπίτι δεν είναι ανοιχτό στο κοινό σήμερα, όμως φέρει αναμνηστική πλακέτα και αποτελεί σημείο τοποσήμου για την πόλη.